Bir kaç gün evvel “İstanbul Kültürü / Bedeviyet ve Medeniyete Dair“ başlıklı bir makale kaleme almıştık, makalemizde sıralı mukayeselerden biri de İstanbulluların nezaket meselesinde çok haris ve kibar oldukları ve bir çok münasebet ile bu muvacehede mektuplar kaleme aldıkları şeklinde idi.
Bu makalemizde ise bu nezaketin bir misalini göreceğiz. Çok eski değil! Bu mektup takriben 100 sene evvel yazılmış! İşte mektubun orijinalı ve latin harfleri ile yazılışı;
Sıhhiye Dâiresi, 4 Şubat 1329
Muhterem Oğlum!…
Mektubunuzu iki gün oldu alalı!… Size ne hizmet edebileceğimi düşündüm.
Katiyyen emniyet ve îti-mat hâsıl ettim ki ilme, felsefeye ve alelıtlak öğrenmeye büyük bir şevk ve muhabbetiniz vardır. Bu şevk bir alâmet-i hayr ve beşâret-i muvaffakiyettir.
Binâenaleyh size her şeyden evvel bâzı vasiyetlerim var; onu arzedeyim.
Evvelâ behemehal Fransızca, İngilizce, Almanca’dan birini lâyı-kıyla öğrenmeye çalışınız. Bu üç medenî lisandan hangisi olursa olsun. Zîra lisan bilinmezse, bugün bir Türk için, büyük bir mahrû-miyet-i irfan muhakkaktır.
Sâniyen behemahal ulûm ve fünûn-u tabiiyye derslerine dikkat ve merak ediniz. Hâdisat-ı tabîiyye hakkında bir nazar-ı sahih sâhibi olmak felsefe içün birinci şarttır.
Kitap ve usûl tavsiyesi içün şimdiki halde ne söylesem tahmînî olabilecektir. Size tavsiye edebileceğim kitap çok. Yalnız derece-i iktidârınızı ve hadd-i tahsîlinizi bilmeliyim ki tavsiyem müfid olsun.
Bir kerre gelip beni görürseniz memnun olurum; o vakit anlaşı-rız; ve size kitap da tavsiye ederim usûl de gösteririm.
Felsefeye olan meyl-i muhabbetinizi tebrik ederim efendim.
Ben hemen her gün karantina idâresinde kendi husûsî odamda bulunuyorum. Cuma, pazar ve salı müstesnâ!… Alafranga birde önümüzdeki perşembe günü gelirseniz Dârülfünûn’a ikide gitmeye mecbûrum. Sizinle berâber çıkarız.
Rızâ Tevfik
22.01.2013
El fakiru’l hakir
Mahmud Ertürk
Etiketler:istanbul özellik, istanbullu nasıl olur, kibarlık, Mahmud Ertürk, Mahmut Ertürk, medeniyet, mektup, mektup nasıl yazılır, nezaket, örnek mektup, osmanlıca mektup, rıza tevfik
