Kurban; özel bir hayvanı, özel bir vakitte Allah (Celle celalühu)’ya yakın olmak kastıyla kesmektir.
Kurban kesmek hicretin ikinci senesinde meşru kılınmıştır. Bu meşruiyet; Kitap, sünnet ve icma ile sabittir.
Mevla Teala şöyle buyuruyor:
“Rabbin için namaz kıl ve kurban kes” 1
“Kurbanlık develeri de size Allah’ın (Celale celalühu) şeairinden kıldık”. 2
Hazreti Aişe validemiz, Efendimiz (Sallâllahu aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:
“Adem oğlu kurban bayramı gününde kan akıtmaktan daha sevimli bir işle Allah’a yakınlaşabilmiş değildir. Kanını akıttığı hayvan kıyamet günü boynuzları, ayakları ve kılları ile gelecektir. Akan kan yere düşmeden önce Allah (Celle celalühu) katında yüksek bir makama erişir. O bakımdan gönül hoşluğu ile kurbanlarınızı kesiniz.” 3
İmam-ı Azam Ebu Hanife göre ve İmam-ı Muhammed ve İmam-ı Ebu Yusuf’tan bir rivayete göre kurban kesmek vacibtir zira Efendimiz (Sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur;
“Her kim genişlik bulur da kurban kesmezse, namazgahımıza yaklaşmasın”
Hadis-i Şerifte ifade edilen bu tehdit, ancak vacibin terk edilmesi hakkında olur. Tahavi, Kurban kesmenin İmam-ı Azam’a göre vacip, diğer iki imama göre sünnet olduğunu söylemiştir. 4
Kurban, vacip ve nafile olmak üzere iki kısımdır.
Vacip Olan Kurban
1. Adak Kurbanı
2. Bir kimse “Allah (Celale celaluhu) için bir koyun kurban etmek üzerime borç olsun” veya “Şu koyunu Allah (Celale celaluhu) için kurban edeceğim” veya “Şu işim olursa Allah için kurban keseceğim” şeklinde nezreden zengin veya fakirin kesmesinin vacip olduğu koyun.
3. Kurban Bayramında zengin olan Müslümanın kestiği kurban
4. Fakir olan bir kimsenin kurban etmek üzere satın aldığı hayvan. Bu hayvanı kurban olarak kesmesi vacibtir. Fakir olan bu kişiye kurban kesmek vacip olmadığı halde, kurban etmek maksadıyla bir hayvanı satın alması kendine bu işi vacip kılması hükmündedir. Bu da örfte kurban kesmeyi adamaktır.
Nafile Kurban
Yolcunun kestiği kurban veya adakta bulunmayan fakirin kurban maksadı gütmeksizin kestiği hayvandır.
Kurbanın Vacip Olmasının Şartları
– Müslüman olmak; Kafirin kurban kesmesi vacip değildir çünkü kurban kesmek bir ibadettir, kafir ise ibadete ehil değildir.
– Hür olmak; Köleye vacip değildir.
– Mukim olmak, yani yolcu olmamak; Yolcu olan kişi zengin de olsa, kurban kesmesi vacip değildir. Fakat buna rağmen yolcunun seferdeyken kesmiş olduğu kurban ona yeterli olur. Kurban günlerinde mukim olacak olsa tekrar kurban kesmesi gerekmez.
– Zengin* olmak; ibadet ancak onu yerine getirmeye gücü olana vacip olur.
*Zenginliğin miktarı: Fıtır sadakası vacip olan miktardır yani zekatta olduğu gibi hakikaten veya hükmen çoğalma şartı olmaksızın asıl ihtiyaçlar (mesken, elbise, kendisinin ve nafakalarını sağlamak üzerine vacip olan kimselerin ihtiyaç duydukları miktarlar)dan fazla 86 gr. Altın veya 86 gr. altın değerinde mala sahip olmak.
Kurban Kesme Zamanı
– Kurban kesme günleri birinci gün (bayram günü) ile ondan sonraki iki gün olmak üzere üç gündür.
– Kurban kesimi birinci gün; yani bayram günü bayram namazından sonra başlar, üçüncü gün güneş batımına kadar devam eder.
– Birinci gün, kurban kesiminin en faziletli olduğu gündür. Gece vakti kurban kesmek mekruhtur.
1 Kevser suresi/2
2 Hacc suresi/36
3 Tirmzî / İbn-i Mace
4 Muhtasaru ihtilâfi’l-Ulemâ
Etiketler:caiz, fakir, farz, farz mı, fetva, ilim, kim keser, kime farz, kurban, nasıl kesilir, şartlar, vacib, vacip, zengin
